Categories Co-operative Housing Society Advocate, Legal Disputes

Gujarat government latest GR regarding the transfer fee of society under Co-operative Housing Society Act | Advocate Paresh M Modi

Gujarat government latest GR regarding the transfer fee of society under Co-operative Housing Society Act | Advocate Paresh M Modi

The Gujarat government has recently implemented significant reforms concerning transfer fees charged by cooperative housing societies. These changes aim to promote transparency and prevent arbitrary charges during property transactions.​

Key Provisions of the New Regulations

  1. Cap on Transfer Fees: Under the newly amended Cooperative Act of 2024, societies cannot charge more than 0.5% of the property’s total consideration amount, with an upper limit of ₹1 lakh. Societies may set lower fees through their bye-laws but cannot exceed this cap. ​

  2. No Fee for Legal Heirs: If a property is transferred to legal heirs without any monetary consideration, no transfer fee is applicable.

  3. Prohibition of Additional Charges: Societies are prohibited from collecting extra charges under misleading names such as development fees, donations, or other hidden levies at the time of property transfer. ​

Legislative Background

These provisions were introduced through the Gujarat Co-operative Societies (Amendment) Bill, 2024. The amendment inserted a new section, 159A, into the Gujarat Co-operative Societies Act, 1961, empowering the government to prescribe rules for fixation of transfer fees collected by cooperative housing societies.

Enforcement and Compliance

The new rules are designed to bring greater transparency and fairness to the functioning of cooperative housing societies, benefiting numerous residents across Gujarat. If a society continues to impose fees beyond the prescribed limits or under unauthorized categories, members can file a complaint with the Registrar of Cooperative Societies under Section 96 of the Gujarat Cooperative Societies Act, 1961. ​

For further assistance or to access the official government resolution (GR) and circulars, you may visit the official website of the Gujarat Cooperative Societies Registrar or consult with a legal expert specializing in cooperative housing society laws.

GUJARATI TRANSLATION (ગુજરાતી ભાષામાં અનુવાદ)

અહીં ગુજરાત સરકારના કો-ઓપરેટિવ હાઉસિંગ સોસાયટીઓના ટ્રાન્સફર ફી સંબંધિત નવા સુધારાઓ વિશે માહિતી છે:

ગુજરાત સરકારનો કો-ઓપરેટિવ સોસાયટીઓના ટ્રાન્સફર ફી બાબતનો તાજો જી.આર. (GR)

મુખ્ય સુધારાઓ:

  1. ટ્રાન્સફર ફી પર મર્યાદા:

    • હવે સોસાયટીઓ માલમત્તાના કુલ મૂલ્યના અધિકતમ 0.5% જેટલી ટ્રાન્સફર ફી વસૂલી શકે છે.

    • પણ એ ફી ₹ 1 લાખથી વધુ ના હોઈ શકે.

    • જો સોસાયટી ઇચ્છે તો પોતાના બાયલોઝ દ્વારા વધુ ઓછી રકમ નક્કી કરી શકે છે.

    • ઉદ્દેશ એ છે કે માલમત્તા લેવડદેવડ વખતે મનમાની વસૂલી અટકાવવામાં આવે.

  2. કાયદેસર વારસદારો માટે કોઈ ફી નહીં:

    • જો મિલ્કત કાયદેસર વારસદારોને વિતરણ થાય છે અને તેમાં કોઈ મોનીટરી કનસિડેरेशन (મુલ્ય ચુકવણી) નથી, તો કોઈ ટ્રાન્સફર ફી વસૂલી શકાતી નથી.

  3. વધારાની વસૂલી પર પ્રતિબંધ:

    • ટ્રાન્સફર સમયે સોસાયટીઓ વિકાસ ફી (development fees), દાન (donations) અથવા અન્ય કોઈ પણ નામે વધારાની રકમ વસૂલી શકશે નહીં.

    • આ ખોટી રીતે વસૂલાત અટકાવવા માટે ખાસ શરતો લાગુ પાડવામાં આવી છે.

કાયદાકીય પૃષ્ઠભૂમિ:

  • આ સુધારાઓ ગુજરાત કો-ઓપરેટિવ સોસાયટીઝ (સંશોધન) બિલ, 2024 દ્વારા લાગુ કરવામાં આવ્યા છે.

  • તેમાં ગુજરાત કો-ઓપરેટિવ સોસાયટીઝ અધિનિયમ, 1961 માં નવી કલમ 159A ઉમેરવામાં આવી છે, જેના દ્વારા સરકાર સોસાયટીઓની ટ્રાન્સફર ફી નક્કી કરવા નિયમો બનાવી શકે છે.

અમલ અને પાલન:

  • હવે ટ્રાન્સફર ફી માટે પારદર્શિતા અને ન્યાયમૂલક વ્યવસ્થા લાવવામાં આવી છે.

  • જો કોઈ સોસાયટી આ મર્યાદા ભંગ કરીને વધારાની ફી વસૂલે છે, તો સભ્યો ગુજરાત કો-ઓપરેટિવ સોસાયટીઝ અધિનિયમ, 1961ની કલમ 96 મુજબ રજિસ્ટ્રાર કો-ઓપરેટિવ સોસાયટીઝ સમક્ષ ફરિયાદ કરી શકે છે.

List of districts in Gujarat, where Advocate Modi visit for the Court Cases:

Ahmedabad, Amreli, Anand, Banaskantha, Bharuch, Bhavnagar, Botad, Dahod, Dang, Devbhumi Dwarka, Gandhinagar, Jamnagar, Junagadh, Kachchh, Kutch, Kheda, Mahisagar, Mehsana, Morbi, Narmada, Navsari, Panchmahal, Patan, Porbandar, Rajkot, Sabarkantha, Surat, Surendranagar, Tapi, Valsad, Vadodara

The name of the main cities of Gujarat, where Advocate Modi provide the legal services:

Ahmedabad, Surat, Vadodara, Rajkot, Bhavnagar, Jamnagar, Gandhinagar, Junagadh

Contact Advocate Paresh M Modi

  • Mobile: +91 9925002031 (Only WhatsApp sms – Timing 9 am to 9 pm)
  • Office Landline: +91-79-48001468 (For  Appointment Only – Timing 10.30 am to 6.30 pm – On Working Days
  • Email: advocatepmmodi@gmail.com,
  • Website: www.advocatepmmodi.in
  • Office Address: Office No. C/112, Supath-2 Complex, Opp. Kohinoor Plaza Hotel, Near Old Wadaj Bus Stand, Ashram Road, Ahmedabad – 380013, Gujarat, India.
Author Advocate Paresh M Modi
Categories Advocate, Civil Lawyer, Legal Disputes

Difference between CA Certified Copy, Notary Certified Copy and Court Certified Copy | Advocate Paresh M Modi

Difference between CA Certified Copy, Notary Certified Copy and Court Certified Copy | Advocate Paresh M Modi | Best advocate to get a certified copy for a court case in Ahmedabad Gujarat

In Indian legal and court proceedings, Certified Copies play a crucial role in establishing documentary evidence. However, there’s a clear legal difference between a “CA Certified Copy” and a “Notary Certified Copy” – especially under the Indian Evidence Act, 1872 and Court Rules.

Let’s break it down:

1. CA Certified Copy (Chartered Accountant Certified Copy)

What it is:

A CA-certified copy is a document attested by a Chartered Accountant, usually for the purposes of taxation, audit, financial records, or company law compliance. These are typically used for statutory submissions to ROC, GST, IT Dept, etc.

✅ Where It’s Acceptable:

  • Income Tax Department

  • Registrar of Companies

  • Banking/Finance purposes

  • Some quasi-judicial authorities

Limitations in Court:

  • Not considered as public document evidence under Sections 74 & 76 of the Indian Evidence Act.

  • Cannot replace a Certified Copy issued by the Court in judicial proceedings.

  • It is a third-party verification, not a judicially recognized copy for evidentiary value.

2. Notary Certified Copy (Notarized Copy)

What it is:

A Notary Public verifies the copy of a document by comparing it with the original and certifies that it is a “true copy.” This is done under the Notaries Act, 1952.

✅ Where It’s Acceptable:

  • Administrative and Government procedures

  • Visa and immigration

  • Some civil processes (e.g., Rent Agreement, Affidavit annexures)

Limitations in Court:

  • Not treated as a substitute for a Court Certified Copy.

  • May not be accepted as primary evidence unless the court permits or the document is not disputed.

  • It is treated as secondary evidence under Section 63 & 65 of the Indian Evidence Act, only in limited circumstances.

Court Certified Copy (From Court Copying Department) – What You Should Prefer

✅ Under Sections 74 & 76 of Indian Evidence Act:

  • Court Certified Copies are Public Documents

  • Only these are legally admissible as evidence in civil, criminal, family, or commercial proceedings.

  • Court-issued copies carry judicial authenticity and presumption of correctness.

Key Differences – Tabular Format

FeatureCA Certified CopyNotary Certified CopyCourt Certified Copy
Certified byChartered Accountant (CA)Notary PublicCourt Copying Department
Used forTax, Audit, Corporate filingsAffidavits, Immigration, Govt FormsCourt proceedings, Evidence submission
Admissible in Court?❌ No⚠️ Limited (Secondary Evidence)✅ Yes (Primary Evidence)
Valid under Indian Evidence ActNoYes, under Sections 63/65Yes, under Sections 74 & 76
Carries Presumption of Genuineness❌ No⚠️ Sometimes✅ Yes
Best ForFinancial & Compliance UseGovt Admin ProceduresAll types of Judicial/Legal proceedings

Conclusion:

  • If you’re filing a petition, appeal, or submitting evidence in court, always go for a Court Certified Copy.

  • Notary copies can help as annexures or where originals are not available but are usually considered secondary evidence.

  • CA certified copies are not meant for courtroom evidence unless the court specifically asks for financial verification and allows CA-attested records.

અહીં CA Certified Copy, Notary Certified Copy, અને Court Certified Copy વચ્ચેનો તફાવત અને તેમનું ભારતીય પુરાવા કાયદા (Indian Evidence Act, 1872) અને કોર્ટ નિયમોમાં શું મહત્વ છે તે સમજાવવામાં આવેલ છે:

CA સર્ટિફાઈડ કોપી શું છે?

CA Certified Copy એટલે કે ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ દ્વારા પ્રમાણિત નકલ – ખાસ કરીને નાણાકીય દસ્તાવેજો જેમ કે:

  • બેલેન્સ શીટ,

  • ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન,

  • ઓડિટ રિપોર્ટ,

  • રજિસ્ટ્રાર ઓફ કંપનીઝ માટેનાં દસ્તાવેજો.

✅ ક્યાં ઉપયોગી છે?

  • ટેક્સ ઓથોરિટી (Income Tax)

  • ROC (Registrar of Companies)

  • GST વિભાગ

  • બેંકિંગ અને નાણાંકીય લેનદેન માટે

કોર્ટમાં માન્યતા:

  • ભારતીય પુરાવા અધિનિયમ હેઠળ કોર્ટમાં એ માન્ય પ્રમાણિત નકલ (Certified Copy) માનવામાં આવતી નથી.

  • આ નકલને કોર્ટ દ્વારા સત્તાવાર પ્રમાણભૂત નકલ તરીકે સ્વીકારી શકાય નહીં.

નોટરી સર્ટિફાઈડ કોપી શું છે?

Notary Certified Copy એટલે કે નોટરી પબ્લિક દ્વારા પ્રમાણિત નકલ – જ્યારે નોટરી મૂળ દસ્તાવેજ જોઈને તેની નકલ ‘True Copy’ તરીકે સર્ટિફાય કરે છે.

✅ ક્યાં ઉપયોગી છે?

  • રેન્ટ એગ્રિમેન્ટ

  • વિઝા અને ઈમિગ્રેશન

  • સરકારની ફોર્મલિટી

  • એફિડેવિટ સાથે જોડાયેલ દસ્તાવેજો

કોર્ટમાં માન્યતા:

  • કોર્ટમાં જ્યારે મૂળ દસ્તાવેજ ઉપલબ્ધ નથી ત્યારે સેકન્ડરી એવિડન્સ તરીકે ક્યારેક માન્ય.

  • તથાપિ, તે કોર્ટ સર્ટિફાઈડ નકલને બદલે આપી શકાય નહિ.

કોર્ટ સર્ટિફાઈડ કોપી શું છે?

Court Certified Copy એટલે કોર્ટના કોપીંગ વિભાગ દ્વારા સત્તાવાર રીતે આપવામાં આવતી નકલ – જે Indian Evidence Act, 1872ની કલમ 74 અને 76 હેઠળ “Public Document” તરીકે માન્ય છે.

✅ ફાયદા:

  • દરેક કોર્ટમાં સત્તાવાર પ્રમાણિત નકલ તરીકે માન્ય.

  • સ્નેહિત દસ્તાવેજ તરીકે કોર્ટમાં સ્વીકાર્ય.

  • એવિડન્સ તરીકે સીધી રીતે રજૂ કરી શકાય.

મુખ્ય તફાવત – ટેબલ સ્વરૂપે:

 

વિશેષતાCA Certified CopyNotary Certified CopyCourt Certified Copy
કોણ પ્રમાણિત કરે છે?ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ (CA)નોટરી પબ્લિકકોર્ટ કોપીંગ વિભાગ
ઉપયોગ કયા કામ માટે?ટેક્સ, ઓડિટ, કૉર્પોરેટ ફાઈલિંગએફિડેવિટ, વિઝા, સરકારી કાર્યવાહીકોર્ટ કેસ, પિટિશન, પુરાવા
કોર્ટમાં માન્યતા છે?❌ ના⚠️ મર્યાદિત (સેકન્ડરી એવિડન્સ)✅ હા (પ્રાથમિક એવિડન્સ)
Indian Evidence Act હેઠળ માન્યતા❌ નહીંહા, કલમ 63/65 હેઠળહા, કલમ 74 અને 76 હેઠળ
વિધિગત વજન❌ ઓછી⚠️ મર્યાદિત✅ સંપૂર્ણ
ક્યાં શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે?નાણાંકીય દાખલાઓ માટેસરકારી અને જાહેર પ્રક્રિયા માટેતમામ પ્રકારના કોર્ટ મામલાઓ માટે

નિષ્કર્ષ:

  • કોર્ટમાં કોઈ પણ પ્રકારની પિટિશન, એવિડન્સ કે અરજીમાં કોર્ટ સર્ટિફાઈડ કોપી જ ઉપયોગમાં લેવા યોગ્ય છે.

  • નોટરી કોપી માત્ર અનુલગ્ન તરીકે ચાલે છે, છતાં તેની માન્યતા મર્યાદિત છે.

  • CA કોપી માત્ર નાણાકીય કે વ્યવસાયિક ઉપયોગ માટે જ માન્ય છે, કોર્ટના પુરાવા માટે નહીં.

CA Certified Copy, Notary Certified Copy અને Court Certified Copy વચ્ચેનો તફાવત | એડવોકેટ પરેશ એમ  મોદી । કોર્ટના કેસ માટે પ્રમાણિત નકલ મેળવવા માટે શ્રેષ્ઠ એડવોકેટ

અમે ઘણીવાર કોર્ટ કેસ દરમિયાન “Certified Copy” ની જરૂર પડે છે. પણ પ્રશ્ન એ થાય છે કે કઈ પ્રકારની નકલ કોર્ટમાં માન્ય છે? શું CA (Chartered Accountant) દ્વારા પ્રમાણિત નકલ ચલશે? કે પછી નોટરી પબ્લિક દ્વારા નકલ લેવાય? કે પછી કોપીંગ વિભાગ દ્વારા મળેલી જ માન્ય છે?

આ બ્લોગમાં આપણે જાણીશું CA Certified Copy, Notary Certified Copy અને Court Certified Copy ના તફાવતો અને કોર્ટમાં તેમની માન્યતા વિશે. સાથે સાથે આપણે એ પણ જાણીશું કે Advocate Paresh M Modi, અમદાવાદના શ્રેષ્ઠ કાયદાકાર, કોર્ટ સર્ટિફાઈડ કોપી મેળવવામાં કેવી રીતે મદદરૂપ થઈ શકે છે.

1. CA Certified Copy – શું છે અને ક્યાં ચાલે છે?

CA દ્વારા પ્રમાણિત નકલ સામાન્ય રીતે નાણાકીય દસ્તાવેજો માટે હોય છે – જેમ કે ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન, ઓડિટ રિપોર્ટ, બેંક સ્ટેટમેન્ટ વગેરે.

➡️ ઉપયોગી માટે:

  • ટેક્સ વિભાગ

  • ROC

  • નાણાકીય તંત્રો

❌ કોર્ટમાં માન્ય નથી – કારણ કે આ Section 74 અને 76 હેઠળ જાહેર દસ્તાવેજ તરીકે માન્ય નથી.

2. નોટરી સર્ટિફાઈડ કોપી – ક્યારે ઉપયોગી?

નોટરી પબ્લિક દ્વારા ‘True Copy’ તરીકે પ્રમાણિત નકલ ઘણી વખત સરકારી કામગીરી કે એફિડેવિટમાં ચાલે છે.

➡️ ઉપયોગી માટે:

  • વિઝા

  • રેન્ટ એગ્રિમેન્ટ

  • સરકારી અરજી

⚠️કોર્ટમાં મર્યાદિત માન્યતા – ક્યારેક સેકન્ડરી એવિડન્સ તરીકે ચાલે પણ એ પૂરતી માન્યતા ધરાવતી નથી.

3. Court Certified Copy – કોર્ટમાં માન્ય દસ્તાવેજ

કોઈ પણ કોર્ટ કેસમાં સાચી અને માન્ય નકલ એટલે કોર્ટના કોપીંગ વિભાગ દ્વારા આપવામાં આવેલી “Certified Copy”.

 આ નકલ:

  • Section 74 અને 76 હેઠળ માન્ય “Public Document” છે

  • Evidence Act મુજબ Court Proceedings માં પ્રાથમિક પુરાવા (Primary Evidence) તરીકે માન્ય છે

  • Appeal, Revision, Execution, Family Court, Sessions Court અને Gujarat High Court માં જરૂરી હોય છે

✅ કોર્ટમાં એકમાત્ર માન્ય નકલ એટલે Court Certified Copy.

Advocate Paresh M Modi કેવી રીતે મદદ કરે છે?

Advocate Paresh M Modi, અમદાવાદ સ્થિત અનુભવી એડવોકેટ છે, જે Sessions Court, Family Court અને Gujarat High Court માં કોર્ટ પ્રમાણિત નકલ મેળવવાની પ્રોસેસમાં વિશેષ અનુભવ ધરાવે છે.

તેમની મદદથી તમે:

  • ઝડપથી અને કાયદેસર રીતે Certified Copy મેળવશો

  • જરૂરી દસ્તાવેજો અને ફોર્મ ભરીને પ્રોસેસ સરળતાથી પૂરી કરી શકશો

  • તમારા કેસ માટે યોગ્ય કાયદાકીય દિશા પ્રાપ્ત કરી શકશો

નિષ્કર્ષ:

CA Certified Copy અને Notary Copy તેમની જગ્યાએ યોગ્ય છે, પણ કોર્ટમાં દસ્તાવેજ રૂપે માન્ય હોય એવી નકલ માત્ર Court Certified Copy જ છે.

એવી નકલ મેળવવા માટે તમારું માર્ગદર્શન અને સહાય માટે આજે જ Advocate Paresh M Modi નો સંપર્ક કરો.

📞 સંપર્ક માટે: Advocate Paresh M Modi – Ahmedabad – Gujarat
Mo.: +91 9925002031
Website: www.advocatepmmodi.in
Email: advocatepmmodi@gmail.com,

એડવોકેટ પરેશ એમ મોદીનો સંપર્ક

  • 📞 મોબાઇલ: +91 9925002031 (ફક્ત વોટસએપ મેસેજ – સવારે 9 થી રાતે 9)

  • ☎️ ઓફિસ ફોન: +91-79-48001468 (સવારે 10.30 થી સાંજે 6.30 – કામકાજના દિવસોમાં)

  • 📧 ઈમેલ: advocatepmmodi@gmail.com

  • 🌐 વેબસાઇટ: www.advocatepmmodi.in

  • 🏢 ઓફિસ સરનામું:
    ઓફિસ નં. C/112, સુપથ-2 કોમ્પ્લેક્સ,
    કોહિનૂર પ્લાઝા હોટેલ સામે, જૂના વાડજ બસ સ્ટેન્ડ પાસે,
    આશ્રમ રોડ, અમદાવાદ – 380013, ગુજરાત, ભારત.
    (ફોન દ્વારા સમય લઈ પછી જ મુલાકાત લો.)

 

Author Advocate Paresh M Modi
Categories Advocate, Legal Disputes

Trustee Ferfar Report with Audit Compliance for Application U/s 22 before Charity commissioner (Bombay Public Trusts Act, 1950) | Advocate Paresh M Modi

Trustee Ferfar Report with Audit Compliance for Application U/s 22 before Charity commissioner (Bombay Public Trusts Act, 1950) | Advocate Paresh M Modi

If a public trust registered under the Bombay Public Trusts Act, 1950 has not submitted audit reports for several years (e.g., 8 years pending), it is a serious non-compliance under the Act.

Here’s a detailed explanation of the query, consequences, legal sections, powers of the Charity Commissioner, and potential solutions:

Query:

  • A public trust registered under the Bombay Public Trusts Act, 1950 has not submitted audit reports for the past 8 years.

  • Now the trustees have submitted a Change Report (Trustee Ferfar) under Section 22, but the question arises:

    1. Can the Charity Commissioner disapprove the Change Report due to non-submission of audits?

    2. Can penalty be imposed?

    3. What are the relevant sections and remedies?

Relevant Law: Bombay Public Trusts Act, 1950 (Applicable in Gujarat)

⚖️ Section 33 – Maintenance of Accounts

Every public trust is bound to maintain regular accounts of all its financial transactions.

⚖️ Section 34 – Balance Sheet and Income-Expenditure Account

Every public trust must prepare annually:

  • Balance Sheet

  • Income & Expenditure Statement

⚖️ Section 33(4) r/w Section 34-A – Audit Requirements

  • Trusts with an income above ₹15,000 per annum are required to get accounts audited by a Chartered Accountant.

  • Audit Report must be filed with the Charity Commissioner’s office within prescribed time (generally 6 months from end of financial year).

⚖️ Section 66 – Penalty for Non-Compliance

If a trustee fails to comply with requirements under Sections 32 to 34-A:

  • Fine up to ₹10 per day of default (for each trustee).

  • Maximum fine may go higher if the default is willful or repeated.

  • The Charity Commissioner has the power to impose penalty under this section.

⚖️ Section 22 – Change Report (Trustee Ferfar)

  • Any change in trustees must be reported to the Charity Commissioner by filing a Change Report.

  • Charity Commissioner may not approve the report if the trust is in default of audit and other compliance requirements.

Consequences of Non-Submission of Audit Reports:

  1. ❌ Change Report (Trustee Ferfar) can be rejected or kept pending till audit compliance is made.

  2. ⚠️ Penalty under Section 66 can be imposed on existing and past trustees.

  3. ❌ Trust may be disqualified from applying for grants or approvals from government departments.

  4. ⚖️ Inquiry under Section 41A – The Charity Commissioner may issue directions or conduct inquiry against trustees for negligence.

Solutions / Remedies:

  1. Immediately appoint a CA to prepare and audit accounts for all 8 pending years.

  2. File Audit Reports (Form 10B or Form 10) along with balance sheets to the Charity Commissioner for each year.

  3. After compliance, file a covering letter explaining the delay and requesting condonation.

  4. If penalty notice is received under Section 66, file a reply showing bona fide reason and seek waiver or reduction.

  5. Re-submit the Trustee Change Report (Section 22) with audit compliance.

  6. Maintain regular accounts and audits in the future to avoid complications.

Important Forms & Documents:

  • Form 10B: For filing audit report.

  • Form 9: Statement of income & expenditure.

  • Form Schedule IXC: If income exceeds ₹15,000.

  • Form Schedule IXD: If income is less than ₹15,000.

  • Form for Section 22 Change Report (Trustee Ferfar)

Case Law / Judicial View:

  • Bombay High Court in several decisions has upheld the Charity Commissioner’s power to deny approval of change reports if there is material non-compliance such as non-submission of audits.

  • The courts have also upheld penalty under Section 66 when trustees failed to discharge their duties.

Summary:

  • Yes, the Charity Commissioner has authority to disapprove the Trustee Change Report if audit reports are pending.

  • Yes, penalty can be imposed under Section 66.

  • To remedy the situation, submit all pending audits, file them with proper explanation, and comply with statutory formalities to get the change report approved.

નીચે આપેલ માહિતી ગુજરાતીમાં આપવામાં આવી છે, જે બોમ્બે પબ્લિક ટ્રસ્ટ એક્ટ, 1950 હેઠળ ટ્રસ્ટ દ્વારા છેલ્લા 8 વર્ષથી ઓડિટ રિપોર્ટ ન આપવાના મુદ્દા, ચેરિટી કમિશનરના અધિકારો, દંડની જોગવાઈઓ અને ઉકેલ વિશે વિગતવાર માહિતી આપે છે:

કવેરી:

  • ટ્રસ્ટ, જે Bombay Public Trust Act, 1950 હેઠળ નોંધાયેલ છે, તેણે છેલ્લા 8 વર્ષથી ઓડિટ રિપોર્ટ રજૂ કર્યા નથી.

  • હાલ ટ્રસ્ટીઓએ ફેરફાર રિપોર્ટ (Section 22 – Trustee Ferfar) દાખલ કર્યો છે.

પ્રશ્નો:

  1. શું ચેરિટી કમિશનર ઓડિટ રિપોર્ટ ન ભરવાના કારણે Trustee Ferfar Report નકારી શકે?

  2. શું ચેરિટી કમિશનર દંડ લાદી શકે?

  3. કયા ધારાઓ અને કાયદા લાગુ પડે છે?

  4. શું ઉકેલ હોઈ શકે?

લાગુ કાયદો: Bombay Public Trust Act, 1950 

⚖️ ધારા 33 – હિસાબ પત્રો

દરેક ટ્રસ્ટે પોતાનું નિયમિત હિસાબ લખાણ રાખવું ફરજિયાત છે.

⚖️ ધારા 34 – આવક-જાવકનું હિસાબ (Annual Statement)

દરેક ટ્રસ્ટે દર વર્ષે:

  • આવક-જાવકનું હિસાબ (Income-Expenditure Statement) અને

  • બેલેન્સ શીટ તૈયાર કરવી આવશ્યક છે.

⚖️ ધારા 33(4) અને 34-A – ઓડિટ ફરજિયાત

  • જે ટ્રસ્ટની વાર્ષિક આવક ₹15,000 થી વધુ હોય, તેને ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ દ્વારા ઓડિટ કરાવવું ફરજિયાત છે.

  • ઓડિટ રિપોર્ટ દર વર્ષે Charity Commissioner કચેરીમાં રજૂ કરવો જરૂરી છે.

⚖️ ધારા 66 – દંડ માટેની જોગવાઈ

જો ટ્રસ્ટી:

  • ઓડિટ, હિસાબ, કે Section 32–34Aની જોગવાઈઓનું પાલન નથી કરતા, તો:

    • દરેક ટ્રસ્ટી સામે દંડ દરરોજ રૂ.10 સુધી લાગુ પડે.

    • દંડ વધારી શકાય છે જો તદ્દન બેદરકારી જણાય.

⚖️ ધારા 22 – ટ્રસ્ટી ફેરફાર રિપોર્ટ

  • ટ્રસ્ટી બદલાવની માહિતી ફેરફાર રિપોર્ટ તરીકે દાખલ કરવી પડે છે.

  • જો ટ્રસ્ટ ઓડિટ, હિસાબ વગેરેમાં ડિફોલ્ટમાં હોય, તો ચેરિટી કમિશનર રિપોર્ટ મંજૂર ના કરે.

અનુસંધાન અને પરિણામ:

  1. ❌ Trustee Ferfar Report મંજૂર ન થવાની શક્યતા.

  2. ⚠️ Section 66 હેઠળ દંડ લાદી શકાય.

  3. ❌ ટ્રસ્ટ સરકારી ગ્રાન્ટ કે મંજૂરી માટે અયોગ્ય બની શકે.

  4. ⚖️ Section 41A હેઠળ તપાસ કે સૂચનાઓ આપી શકે.

ઉકેલ અને પગલાં:

  1. CA ની નિમણૂક કરો અને છેલ્લાં 8 વર્ષના હિસાબો ઓડિટ કરાવો.

  2. દરેક વર્ષ માટે:

    • ઓડિટ રિપોર્ટ (Form 10B)

    • Balance Sheet & Income Statement

    • Schedule IXC અથવા IXD Charity Commissioner કચેરીમાં ફાઈલ કરો.

  3. વિલંબ માટે કવરિંગ લેટર આપી, માફીની વિનંતી કરો.

  4. જો Section 66 હેઠળ નોટિસ મળે તો બોનાફાઇડ કારણો દર્શાવી જવાબ આપો.

  5. Compliance પછી Trustee Ferfar રિપોર્ટ ફરીથી ફાઈલ કરો.

  6. આગલા ભવિષ્યમાં નિયમિત ઓડિટ અને ફાઈલિંગ કરો.

આવશ્યક ફોર્મ્સ:

  • Form 10B – ઓડિટ રિપોર્ટ માટે

  • Form 9 – આવક–જાવક સ્ટેટમેન્ટ

  • Schedule IXC – આવક ₹15,000થી વધુ હોય ત્યારે

  • Schedule IXD – આવક ₹15,000થી ઓછી હોય ત્યારે

  • Section 22 – ફેરફાર રિપોર્ટ ફોર્મ

ન્યાયિક દૃષ્ટિકોણ:

  • બોમ્બે હાઈકોર્ટ દ્વારા ઘણા કેસોમાં માન્યતા આપવામાં આવી છે કે, જો ટ્રસ્ટ ઓડિટ કે હિસાબ અંગે ગંભીર બેદરકારી બતાવે છે તો Charity Commissioner Trustee Ferfar Report મંજૂર ન કરવા માટે અધિકૃત છે.

  • દંડ માટેની કાર્યવાહી પણ કાયદેસર ગણવામાં આવે છે.

સારાંશ:

  • હા, ચેરિટી કમિશનર પાસે અધિકાર છે કે તે ઓડિટ ન ભરનાર ટ્રસ્ટ સામે Trustee Ferfar Report નકારી શકે.

  • હા, દંડ પણ લાગુ પડી શકે છે ધારા 66 હેઠળ.

  • ઉકેલ માટે તરત ઓડિટ કરાવવી, રિપોર્ટ ફાઈલ કરવો અને જવાબદારી સ્વીકારી યોગ્ય રીતે રજૂઆત કરવી ખૂબ જ અગત્યની છે.

જો તમારે મદદ જોઈએ હોય તો હું તમારી માટે આગળની પ્રક્રિયા માટે નીચેના દસ્તાવેજો બનાવી આપી શકું:

  • ઓડિટ રિપોર્ટ માટે કવરિંગ લેટર

  • દંડ નોટિસ માટે જવાબ

  • ફેરફાર રિપોર્ટ માટે સમર્થનપત્ર

📞 ગુજરાતમાં વિશ્વાસ કેસ માટે કાયદાકીય માર્ગદર્શન

જો તમે ધોલેરા, અમદાવાદ કે ગુજરાતમાં ટ્રસ્ટ કે ટ્રસ્ટ સંપત્તિ અંગે કેસ લડી રહ્યા હોવ, તો તમે પ્રખ્યાત વકીલ શ્રી એડવોકેટ પરેશ એમ મોદી સાહેબ નો સંપર્ક કરી શકો છો:

એડવોકેટ પરેશ એમ મોદી
📍 ઓફિસ નં. C/112, સુપથ-2 કોમ્પ્લેક્સ, કોહિનૂર પ્લાઝા સામે, જૂના વાડજ બસ સ્ટેન્ડ પાસે, આશ્રમ રોડ, અમદાવાદ – 380013
📞 મોબાઈલ: +91 9925002031
📠 ઓફિસ લૅન્ડલાઇન: +91-79-48001468
📧 ઇમેઇલ: advocatepmmodi@gmail.com
🌐 વેબસાઇટ: www.advocatepmmodi.in

 

Author Advocate Paresh M Modi
Categories Advocate, Legal Disputes

Gujarat Co-operative Societies Act, 1961 & Society Members Rights for Audit & Section 84, Section 93, Section 96 | Advocate Paresh M Modi

Question:- Under the Gujarat Co-operative Societies Act, 1961, the District Registrar (also known as the Deputy Registrar or Assistant Registrar, depending on the jurisdiction) has the power to call for an audit report or other relevant documents from a society upon receiving a complaint from any of its members.

Relevant Legal Provisions:

📜 Section 84 of the Gujarat Co-operative Societies Act, 1961 – Audit

  • Every society is required to get its accounts audited at least once every year.

  • The audit must be conducted by an auditor from the panel approved by the Registrar.

  • The Registrar has the authority to enforce the audit and can call for audit reports and records if the society fails to do so.

📜 Section 93 – Inquiry by Registrar

  • If a complaint is received from a society member, or there is suspicion of mismanagement or irregularity, the Registrar can initiate an inquiry into the affairs of the society.

  • The Registrar can ask for relevant documents like:

    • Audit Reports

    • Financial Statements

    • Minutes of Meetings

    • Membership Registers

🛡️ Purpose:

  • To protect the interest of members.

  • To prevent misuse or misappropriation of society funds.

  • To ensure accountability of the managing committee.

✅ Summary:

Yes, The District Registrar has full legal authority under the Gujarat Co-operative Societies Act to demand an audit report from the society if a valid complaint is received from one or more members of the society. The society is legally bound to cooperate and provide the required documents.

📘 Gujarati Explanation:

હાં, ગુજરાત સહકારી સમાજ અધિનિયમ, 1961 અનુસાર, જિલ્લા રજીસ્ટ્રાર (અથવા ઉપ રજીસ્ટ્રાર/સહાયક રજીસ્ટ્રાર) પાસે એવો અધિકાર છે કે તેઓ સમાજના સભ્ય દ્વારા આપવામાં આવેલી ફરિયાદના આધારે audit report અથવા અન્ય જરૂરી દસ્તાવેજો માંગી શકે છે.

📘 લાગુ કાયદાકીય જોગવાઈઓ:

📜 ધારા 84 – સમીક્ષા (Audit)

  • દરેક સહકારી સંસ્થાને દર વર્ષે એક વખત નાણાકીય હિસાબોનું ઓડિટ કરાવવું ફરજિયાત છે.

  • ઓડિટ એવા ઓડિટર દ્વારા થવું જોઈએ કે જે રજીસ્ટ્રાર દ્વારા માન્ય પેનલમાં સમાવિષ્ટ હોય.

  • રજીસ્ટ્રાર પાસે અધિકાર છે કે જો સંસ્થા ઓડિટ ન કરાવે, તો તેઓ પોતે ઓડિટ કરાવી શકે છે અને ઓડિટ રિપોર્ટ તથા અન્ય આર્થિક દસ્તાવેજો માંગી શકે છે.

📜 ધારા 93 – રજીસ્ટ્રાર દ્વારા તપાસ (Inquiry)

  • જો સંસ્થાના કોઈ સભ્ય દ્વારા ફરિયાદ મળે છે, અથવા અયોગ્ય વ્યવસ્થા અથવા ભ્રષ્ટાચારની શક્યતા હોય, તો રજીસ્ટ્રાર તપાસ શરૂ કરી શકે છે.

  • આ દરમિયાન, રજીસ્ટ્રાર નીચેના દસ્તાવેજો માંગે શકે છે:

    • ઓડિટ રિપોર્ટ

    • નાણાકીય હિસાબોની વિગતો

    • મિટિંગ્સના મિનિટ્સ

    • સભ્ય નોંધણી રજીસ્ટર

🎯 ઉદ્દેશ:

  • સભ્યોના હિતોની રક્ષા

  • સંસ્થાની નાણાકીય જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરવી

  • ભ્રષ્ટાચાર અને ગેરવર્તન અટકાવવું

✅ સારાંશ:

હા, જો સંસ્થાના સભ્ય દ્વારા યોગ્ય ફરિયાદ આપવામાં આવે છે, તો જિલ્લા રજીસ્ટ્રારને અધિકાર છે કે તેઓ audit report માંગે અને તપાસ શરૂ કરે. સહકારી સંસ્થા માટે એ આવશ્યક છે કે તેઓ જરૂરી દસ્તાવેજો આપે અને સહયોગ કરે.

Let’s look at Section 96 of the Gujarat Co-operative Societies Act, 1961 in the context of your earlier question regarding the power of the District Registrar to demand an audit report or initiate action based on members’ complaints.

📜 Section 96 – Power to summon and enforce attendance of witnesses and documents

(ગુજરાત સહકારી સમાજ અધિનિયમ, 1961)

✅ English Explanation:

Section 96 grants the Registrar, and any person authorized by the Registrar (such as inquiry officers, auditors, or inspecting officers), powers similar to those of a civil court for the following purposes:

  1. To summon persons and enforce their attendance.

  2. To compel the production of documents and records (like audit reports, registers, account books, minutes, etc.).

  3. To examine witnesses on oath.

This section gives legal backing to the Registrar or auditing/inquiry authority to compel a society or its office bearers to submit documents, attend hearings, or respond to inquiries — especially when there is a complaint from a society member or suspicion of mismanagement.

📘 Gujarati Explanation:

📜 ધારા 96 – સાક્ષીઓ અને દસ્તાવેજો માટે સમન્સ આપવાની અને હાજરી ફરમાવવાની શક્તિ

આ ધારા હેઠળ, રજીસ્ટ્રાર અથવા તેમના દ્વારા નિયુક્ત અધિકારી (જેમ કે ઓડિટર, તપાસ અધિકારી) ને નીચેની શક્તિઓ મળે છે, જે સિવિલ કોર્ટના સમાન છે:

  1. વ્યક્તિને સમન્સ મોકલીને હાજર થવા મજબૂર કરવી.

  2. દસ્તાવેજો અને રેકોર્ડ રજૂ કરવા ફરમાવવી, જેમ કે ઓડિટ રિપોર્ટ, એકાઉન્ટ બુક, રજીસ્ટરો, મીટિંગ મિનિટ્સ વગેરે.

  3. સાક્ષીઓની હલફનામા હેઠળ પૂછપરછ કરવા.

જ્યારે સંસ્થાના સભ્યો તરફથી ફરિયાદ મળે કે ગેરવહીવટની શંકા હોય, ત્યારે આ ધારા અંતર્ગત રજીસ્ટ્રાર પાસે સંપૂર્ણ અધિકાર છે કે તેઓ સંસ્થા અથવા તેની મેનેજિંગ કમિટી પાસેથી તમામ જરૂરી દસ્તાવેજો માંગે અને તપાસ કરે.

🧾 Conclusion:

Section 96 is instrumental in enforcing transparency and accountability in co-operative societies. It empowers the Registrar to:

  • Ensure societies comply with audit requirements.

  • Act effectively on complaints from members.

  • Legally bind societies to produce records or attend hearings.

Question: Can a non-residing member of the society become a Committee Member, Chairman, Secretary, or Treasurer (Cashier)?

✅ Short Answer:

Generally, yes, a member who is not currently residing in the society can become a committee member or office bearer like Chairman, Secretary, or Treasurer — provided there is no specific restriction in the society’s registered bye-laws and they fulfill the eligibility criteria under the Gujarat Co-operative Societies Act, 1961 and the Gujarat Co-operative Societies Rules, 1965.

However, certain restrictions or practical limitations may apply based on:

  • Bye-laws of the specific society,

  • Model bye-laws issued by the Registrar, and

  • Judicial rulings regarding active participation and management interest.

📘 Legal Framework:

🏛 Gujarat Co-operative Societies Act, 1961

📜 Section 73 (H): Constitution of Committee and Term

  • Lays down eligibility to be a committee member.

  • Does not specifically disqualify non-resident members from being in the managing committee.

  • However, the member must not be a defaulter and should be an active member.

📜 Section 20 – Member’s Rights and Duties

  • Defines who is a member and their rights.

  • Residence is not mandatory to retain membership rights.

🧾 Gujarat Co-operative Societies Rules, 1965

  • No explicit rule preventing a non-resident member from contesting or becoming part of the managing committee.

  • However, Rule 32 and 33 cover elections and committee structure. Residency is not a criterion unless stated in bye-laws.

📂 Important Considerations:

  1. ✅ If the Bye-laws of the Society Allow It:
    Unless the bye-laws of your society specifically require only residing members to be office bearers, non-resident members can hold posts.

  2. 🚫 Possible Disqualification Grounds (as per law or model bye-laws):

    • If the member is a defaulter in maintenance dues.

    • If they have not attended meetings for a certain period.

    • If they are inactive in society affairs.

    • If they don’t hold ownership or have pending title issues.

  3. 🔍 Registrar’s Circulars & Model Bye-laws:

    • In some states, Registrar’s offices issue model bye-laws recommending that preference be given to resident members, especially for key posts like Secretary or Chairman.

    • Gujarat may follow similar practice but not a mandatory restriction unless incorporated in bye-laws.

⚖️ Relevant Judgements (Reference Purpose Only):

  1. Bombay High Court – Mohan v. State of Maharashtra (W.P. 3450/2013)

    • Held: A member who is not in active participation in society matters may not be ideal for a committee, but no absolute bar unless provided in bye-laws.

  2. Supreme Court in Zoroastrian Co-operative Housing Society Case (2005)

    • Reiterated that the bye-laws are binding on members and govern eligibility.

  3. Gujarat High Court Cases often refer to the primacy of bye-laws and registrar’s approved framework for society matters.

✅ Conclusion:

✔️ A non-resident member can legally be a committee member or office bearer (Chairman, Secretary, Treasurer) in a Co-operative Housing Society under the Gujarat Co-operative Societies Act, unless disqualified under the bye-laws or found to be inactive or ineligible for some other legal reason (like default, inactiveness, etc.).

📘 Gujarati Explanation:

❓ શું એ સભ્ય, જે ખરેખર સોસાયટીમાં રહેતો જ નથી, તે મેનેજિંગ કમિટીમાં સભ્ય, ચેરમેન, સેક્રેટરી કે કેશિયર બની શકે છે?

✅ ટૂંકો જવાબ:

હા, જો સમિતિના સભ્ય તરીકે બનવા માટેના પાત્રતાના નિયમોમાં અથવા સંસ્થાના બાયલોઝમાં રહીવાનો અનિવાર્ય નક્કી કર્યો ન હોય, તો એવો સભ્ય, જે રહેતો નથી, પણ મિલ્કત માલિક છે, તે સમિતિમાં સભ્ય કે અધિકારી (જેમ કે ચેરમેન, સેક્રેટરી, કેશિયર) બની શકે છે.

📘 કાયદાકીય જોગવાઈઓ:

🏛 ગુજરાત સહકારી સમાજ અધિનિયમ, 1961

📜 ધારા 73H – સમિતિની રચના અને અવધિ:

  • સમિતિના સભ્ય બનવા માટેની પાત્રતા જણાવે છે.

  • એવું સ્પષ્ટ નથી કે રહીશ જ હોવો જોઈએ.

  • સભ્ય ડિફોલ્ટર નહીં હોય, અને એક્ટિવ સભ્ય હોવો જોઈએ.

📜 ધારા 20 – સભ્ય તરીકે અધિકાર અને ફરજ:

  • એ સ્પષ્ટ કરે છે કે જે વ્યક્તિ સહકારી સંસ્થાનો સભ્ય છે તે ચોક્કસ અધિકારો ધરાવે છે, ભલે તે તે જગ્યાએ actual ન રહેતો હોય.

⚖️ ગુજરાત સહકારી સમાજ નિયમો, 1965:

  • નિયમ 32 અને 33 – ચૂંટણીઓ અને સમિતિની રચના સંબંધિત છે.

  • તેમાં રહે છે કે નહિ, એ પાત્રતાના રૂપમાં સ્પષ્ટ કરેલું નથી, એટલે બાયલોઝ પ્રામાણિક બની જાય છે.

📚 પ્રમુખ મુદ્દાઓ:

  1. ✅ જો બાયલોઝ મંજૂરી આપે છે તો

    • મોટાભાગના સહકારી મૉડલ બાયલોઝમાં એવું લખેલું હોય છે કે સામાન્ય રીતે રહીશ સભ્ય હોય તેવો સભ્ય અધિકારી પદ માટે યોગ્ય ગણાય – પણ આ ફરજિયાત નથી, જોઈએ તો તમારી સંસ્થાના બાયલોઝ તપાસવા પડે.

  2. 🚫 નાકામ થવાના કારણો:

    • સભ્ય ડિફોલ્ટર હોય (ડ્યુઝ બાકી હોય).

    • સભ્ય સતત મીટિંગ્સમાં હાજર ન રહેતો હોય.

    • સભ્યની માલિકીની સ્થિતિ સ્પષ્ટ ન હોય.

    • સભ્ય in-active ગણાય.

  3. 🔍 રજિસ્ટ્રાર કચેરીના સૂચનો અને મોડેલ બાયલોઝ:

    • કેટલીકવાર રજિસ્ટ્રાર કચેરીથી society bye-laws માટે નમૂના બાયલોઝ આપવામાં આવે છે જેમાં રહેતું હોવું પ્રાથમિકતા તરીકે બતાવવામાં આવે છે, પણ તે ફરજિયાત નથી.

⚖️ સંબંધિત ન્યાયિક ચુકાદાઓ:

  1. Bombay High Court – Mohan v. State of Maharashtra (W.P. 3450/2013)

    • ચુકાદો: જો સભ્ય active નથી, તો તે યોગ્ય ન ગણાય, પણ રહેતો નથી એના આધારે અવાજ મૂકવો બંધાય નહીં.

  2. Supreme Court – Zoroastrian Co-op Housing Society Case (2005)

    • બાયલોઝને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવે છે અને તેઓ પાત્રતા નક્કી કરે છે.

  3. Gujarat High Court – અનેક ચુકાદાઓમાં એવી દૃષ્ટિ અપનાવવામાં આવી છે કે જ્યાં સુધી બાયલોઝમાં રહીશ હોવો ફરજિયાત ન કહેવાયો હોય ત્યાં સુધી, મિલ્કત ધારક સભ્ય પદ માટે યોગ્ય ગણાય.

✅ સારાંશ:

જો કોઈ સભ્ય ખરેખર રહેતો નથી, પણ તે સહકારી સંસ્થાનો યોગ્ય રીતે નોંધાયેલ સભ્ય છે, માલિક છે, ડિફોલ્ટર નથી અને બાયલોઝ તેને નિષેધ કરતા નથી — તો તે સમિતિમાં ચેરમેન, સેક્રેટરી, કે કેશિયર જેવી ભૂમિકા નિભાવી શકે છે.

List of districts in Gujarat, where Advocate Modi visit for the Court Cases:

Ahmedabad, Amreli, Anand, Banaskantha, Bharuch, Bhavnagar, Botad, Dahod, Dang, Devbhumi Dwarka, Gandhinagar, Jamnagar, Junagadh, Kachchh, Kutch, Kheda, Mahisagar, Mehsana, Morbi, Narmada, Navsari, Panchmahal, Patan, Porbandar, Rajkot, Sabarkantha, Surat, Surendranagar, Tapi, Valsad, Vadodara

The name of the main cities of Gujarat, where Advocate Modi provide the legal services:

Ahmedabad, Surat, Vadodara, Rajkot, Bhavnagar, Jamnagar, Gandhinagar, Junagadh

Contact Advocate Paresh M Modi

  • Mobile: +91 9925002031 (Only WhatsApp sms – Timing 9 am to 9 pm)
  • Office Landline: +91-79-48001468 (For  Appointment Only – Timing 10.30 am to 6.30 pm – On Working Days
  • Email: advocatepmmodi@gmail.com,
  • Website: www.advocatepmmodi.in
  • Office Address: Office No. C/112, Supath-2 Complex, Opp. Kohinoor Plaza Hotel, Near Old Wadaj Bus Stand, Ashram Road, Ahmedabad – 380013, Gujarat, India.

 

Author Advocate Paresh M Modi
Categories Advocate, Legal Disputes

Charity Commissioner and his Power, Process of sale the property of Trust in Gujarat | Advocate Paresh M Modi

Charity Commissioner and his Power, Process of sale the property of Trust in Gujarat | Advocate Paresh M Modi | 9925002031

Here is a comprehensive and detailed explanation regarding the Charity Commissioner in India (particularly Gujarat) and their powers, responsibilities, jurisdictions, and the legal process involved in managing Trusts and Trust Properties — including sale, transfer, and change of trustees:

📜 1. Legal Framework: Bombay Public Trusts Act, 1950 (Applicable to Gujarat)

The office of the Charity Commissioner operates under the provisions of the Bombay Public Trusts Act, 1950 (BPT Act), which is extended to Gujarat. The Charity Commissioner has quasi-judicial powers and supervises the functioning of all registered public trusts in the state.

⚖️ 2. Powers of the Charity Commissioner

Under various sections of the BPT Act, the Charity Commissioner has extensive powers to ensure accountability, transparency, and lawful administration of public charitable and religious trusts. Key powers include:

a) Registration of Trusts (Sections 18-22)

  • Every public trust must be registered with the Charity Commissioner.

  • Details like name, object, trustees, and property of the trust must be submitted.

b) Supervision and Control (Section 36B & 41A)

  • Charity Commissioner can inspect accounts and records.

  • Can issue directions to trustees to ensure proper administration.

c) Enquiries (Sections 22, 22A, 22B)

  • Power to hold inquiries regarding changes in trust particulars like trustees, property, etc.

  • Can direct changes in the trust register after an inquiry.

d) Power to Approve Sale/Alienation of Trust Property (Section 36)

  • No immovable trust property can be sold, exchanged, or gifted without prior permission from the Charity Commissioner.

  • This ensures the property is not alienated in a manner prejudicial to the trust’s purpose.

e) Framing and Modification of Schemes (Section 50A)

  • Can frame or modify a scheme for proper administration of a trust.

  • Often used when disputes arise among trustees.

f) Power to Suspend or Remove Trustees (Section 41D)

  • If a trustee is guilty of misconduct, breach of trust, or mismanagement.

g) Initiating Legal Action (Section 50)

  • Can sue for recovery of possession of trust property, breaches of trust, etc.

🗺️ 3. Working Area and Jurisdiction

  • The Charity Commissioner has state-wide jurisdiction and operates through regional and sub-regional offices (like in Ahmedabad, Rajkot, Vadodara, Surat, etc.).

  • District-level Deputy or Assistant Charity Commissioners handle local trust matters.

  • Appeals against orders of Assistant or Deputy Charity Commissioners lie with the Charity Commissioner.

💼 4. Role Regarding Trust Property

a) Protection of Trust Property

  • Ensures that trust property is used only for the trust’s objectives.

  • Prevents unauthorized sale, lease, or transfer.

b) Permission for Sale/Lease (Section 36)

The trustee must:

  • Apply in prescribed form with reasons.

  • Attach valuation report and proposed buyer details.

  • Notify the public (often via newspaper) and invite objections.

  • Charity Commissioner may grant or reject permission after inquiry.

✅ Without prior permission, any sale or lease is void ab initio (null and void).

🔁 5. Process to Sell or Transfer Trust Property

Step-by-Step:

  1. Resolution by Trust Board: Trustees pass a resolution expressing intent to sell property.

  2. Application to Charity Commissioner (Form Schedule II-A):

    • Details of the property, valuation, reason for sale, expected price.

  3. Notice and Inquiry:

    • Public notice issued.

    • Objections (if any) heard.

    • Personal hearing to trustees and objectors.

  4. Order by Charity Commissioner:

    • Permission granted with or without conditions, or rejected.

  5. Execution of Sale Deed:

    • Once permission is obtained, the sale is registered legally.

🔄 6. Transfer/Change of Trustees

a) Reasons for Change:

  • Death, resignation, disqualification, removal, or expiration of term.

b) Process:

  1. Trust Resolution: Record the change in meeting minutes.

  2. Form Change Report (Schedule III):

    • Filed before the Deputy or Assistant Charity Commissioner.

    • Must be submitted within 90 days of change.

  3. Notice and Inquiry (Section 22):

    • Public notice issued.

    • Inquiry conducted to ensure no fraud or illegality.

  4. Order of Change: Entry in the Public Trust Register (PTR) is amended.

📝 Note: If trustees are being removed/replaced due to disputes or misconduct, the Charity Commissioner can initiate proceedings under Sections 41A or 41D.

⚖️ 7. Legal Remedies and Appeal

  • Appeal against the order of Assistant or Deputy Charity Commissioner lies with the Charity Commissioner (Section 70).

  • Further appeal lies with the Gujarat Revenue Tribunal (GRT) or through writ petition before the Gujarat High Court under Article 226 of the Constitution.

🧾 8. Trustee Liabilities and Duties

  • Act in good faith and with reasonable care.

  • Use trust property only for declared objectives.

  • Maintain proper accounts and file annual returns.

  • Liable for misappropriation, negligence, or breach of trust.

📌 Summary Chart

SubjectProvision/SectionAuthority
Registration of TrustSection 18Assistant Charity Commissioner
Sale of Immovable PropertySection 36Charity Commissioner
Change in TrusteesSections 22, 22ADeputy/Assistant Charity Comm.
Supervision & DirectionsSections 41A, 36BCharity Commissioner
Legal Suit for MismanagementSection 50Charity Commissioner
Scheme for Trust AdminSection 50ACharity Commissioner

📞 For Legal Help in Gujarat

If you are involved in trust matters in Gujarat, especially in Dholera, Ahmedabad, or surrounding regions, you can consult:

Advocate Paresh M Modi
📍 Office No. C/112, Supath-2 Complex, Opp. Kohinoor Plaza Hotel, Near Old Wadaj Bus Stand, Aashram Road, Ahmedabad – 380013
📞 Mobile: +91 9925002031
📠 Office: +91-79-48001468
📧 Email: advocatepmmodi@gmail.com
🌐 Website: www.advocatepmmodi.in

IN GUJARATI LANGUAGE

ચેરિટી કમિશનર અને તેમની સત્તા, ગુજરાતમાં ટ્રસ્ટની મિલકતના વેચાણની પ્રક્રિયા | એડવોકેટ પરેશ એમ મોદી | 9925002031

અહીં ચેરિટી કમિશ્નરશ્રીની શક્તિઓ, કામકાજનો વિસ્તાર, જવાબદારી, વિશ્વાસ સંપત્તિ (Trust Property) બાબત અધિકારો તથા વિશ્વાસ સંપત્તિને વેચવાના અથવા ટ્રાન્સફર કરવાના પ્રક્રિયાના વિગતવાર Gujarati ભાષામાં વર્ણન છે:

📜 1. કાયદાકીય ધોરણ – બોમ્બે પબ્લિક ટ્રસ્ટ એક્ટ, 1950 (ગુજરાત માટે લાગુ)

ચેરિટી કમિશ્નરશ્રીનો કાર્યક્ષેત્ર “Bombay Public Trusts Act, 1950” હેઠળ આવરી લેવાયો છે, જે ગુજરાત રાજ્યમાં અમલમાં છે. આ અધિનિયમ હેઠળ દરેક જાહેર અને ધર્માદા વિશ્વાસ (Public Charitable Trust) નું નોધણીકરણ ફરજિયાત છે.

⚖️ 2. ચેરિટી કમિશ્નરશ્રીની શક્તિઓ (Powers)

✅ મુખ્ય જુક્તીઓ:

  • વિશ્વાસનું રજિસ્ટ્રેશન (ધારા 18-22): દરેક ટ્રસ્ટનું નોધણીકરણ ચેરિટી કમિશ્નરશ્રીના કચેરીમાં કરવું ફરજિયાત છે.

  • વિશ્ર્વાસની દેખરેખ અને નિયંત્રણ (ધારા 36B અને 41A): ટ્રસ્ટના હિસાબ/રેકોર્ડ ચકાસવાની અને જરૂરી સૂચનાઓ આપવાની શક્તિ.

  • વિશ્ર્વાસ સંપત્તિ વેચવા મંજૂરી (ધારા 36): કોઇપણ અસ્થાવર (Immovable) ટ્રસ્ટ સંપત્તિને વેચવા માટે ચેરિટી કમિશ્નરની પૂર્વ મંજૂરી ફરજિયાત છે.

  • વિશ્વાસના કામકાજ માટે યોજના તૈયાર કરવી (ધારા 50A): ટ્રસ્ટમાં વિવાદ કે દુરવ્યવસ્થાના સમયે વ્યવસ્થાપન માટે નવી યોજના ઘડવી.

  • ટ્રસ્ટીઓ હટાવવાની શક્તિ (ધારા 41D): દુર્વ્યવહાર, ભ્રષ્ટાચાર કે બેદરકારી બદલ ટ્રસ્ટી હટાવવાનો હક્ક.

  • દાવા દાખલ કરવાની શક્તિ (ધારા 50): ટ્રસ્ટની સંપત્તિ પાછી મેળવવા કે ભ્રષ્ટાચાર સામે દાવા.

🗺️ 3. કાર્ય વિસ્તાર અને અધિકારક્ષેત્ર (Jurisdiction)

  • ચેરિટી કમિશ્નરશ્રીની કચેરી ગુજરાત રાજ્ય માટે રાજ્યવ્યાપી છે.

  • દરેક જિલ્લામાં ડિપ્યુટી અથવા આસિસ્ટન્ટ ચેરિટી કમિશ્નરશ્રી કામગીરી કરે છે.

  • એપીલ (Appeal) ચેરિટી કમિશ્નરશ્રી અથવા ગુજરાત રેવન્યૂ ટ્રિબ્યુનલ પાસે કરી શકાય છે.

💼 4. ટ્રસ્ટ સંપત્તિ અંગેની ભૂમિકા

🔐 ટ્રસ્ટ સંપત્તિનું રક્ષણ:

  • ટ્રસ્ટની સંપત્તિ માત્ર તેના ઉદ્દેશ માટે જ વપરાય તે જોવું.

  • ગેરકાયદે વેચાણ, ભાડે આપવું કે ટ્રાન્સફર રોકવું.

🏠 વિશ્વાસ સંપત્તિ વેચવાની મંજૂરી (ધારા 36):

  1. ટ્રસ્ટીઓ મિટિંગમાં સંપત્તિ વેચવાનો ઠરાવ કરે.

  2. ચેરિટી કમિશ્નરશ્રી પાસે અરજી કરે.

  3. જાહેર નોટિસ/અખબાર જાહેરાત કરે.

  4. વાંધાઓ મળ્યા તો સુનાવણી કરે.

  5. અનુમતિ સાથે વેચાણ કરો – નહીં તો વેચાણ અમાન્ય ગણાય છે.

🔁 5. ટ્રસ્ટ સંપત્તિ વેચવાની પ્રક્રિયા

પગથિયુંવર્ણન
1.ટ્રસ્ટી બોર્ડ દ્વારા ઠરાવ પસાર કરવો.
2.અરજી (Schedule II-A) ચેરિટી કમિશ્નરને.
3.જાહેર નોટિસ અને વાંધાની કાર્યવાહી.
4.અનુમતિ/અનુકૂળ આદેશ.
5.વેચાણ રજીસ્ટ્રેશન કરાવવું.

🔄 6. ટ્રસ્ટીઓ બદલી (Trustee Change)

📋 કારણો:

  • મરણ પામવું, રાજીનામું, વિસર્જન, અવધિ પૂરી થવી.

📌 પ્રક્રિયા:

  1. ટ્રસ્ટી બોર્ડે મીટિંગ કરી ઠરાવ કરવો.

  2. Schedule III માં ચેરિટી કચેરીમાં 90 દિવસની અંદર રિપોર્ટ કરવો.

  3. ચેરિટી કમિશ્નરશ્રી તપાસ કરશે અને જાહેર નોટિસ આપશે.

  4. ટ્રસ્ટ રજિસ્ટરમાં નામ બદલાશે.

જો વિવાદ છે, તો 41D હેઠળ કાર્યવાહી થઈ શકે છે.

⚖️ 7. કાયદાકીય ઉપાય અને અપીલ (Appeal & Legal Remedies)

  • આસિસ્ટન્ટ/ડિપ્યુટી ચેરિટી કમિશ્નરના આદેશ સામે ચેરિટી કમિશ્નર પાસે અપીલ.

  • ત્યારબાદ ગુજરાત રેવન્યૂ ટ્રિબ્યુનલ અથવા ગુજરાત હાઇકોર્ટમાં writ કરી શકાય છે.

🧾 8. ટ્રસ્ટીઓની જવાબદારી (Trustee’s Liability)

  • સજાગતા અને સદ્ભાવનાથી કામગીરી કરવી.

  • ફંડનો ઉપયોગ ટ્રસ્ટના હેતુ માટે જ કરવો.

  • લેખા-જોખા સાચવી અને રિપોર્ટ કરવો ફરજિયાત.

  • ગુનાહિત બેદરકારી કે ભ્રષ્ટાચાર બદલ જવાબદાર ગણાય.

📊 ટેબલ-રૂપ સારાંશ:

વિષયકાયદા ધારાઅધિકારી
ટ્રસ્ટનું નોંધણીકરણધારા 18આસિસ્ટન્ટ ચેરિટી કમિશ્નર
અસ્થાવર સંપત્તિનું વેચાણધારા 36ચેરિટી કમિશ્નર
ટ્રસ્ટી બદલીધારા 22, 22Aડિપ્યુટી/અસિસ્ટન્ટ ચેરિટી
દેખરેખ અને સૂચનાધારા 41A, 36Bચેરિટી કમિશ્નર
દાવા દાખલ કરવોધારા 50ચેરિટી કમિશ્નર
ટ્રસ્ટ માટે યોજના ઘડવીધારા 50Aચેરિટી કમિશ્નર

📞 ગુજરાતમાં વિશ્વાસ કેસ માટે કાયદાકીય માર્ગદર્શન

જો તમે ધોલેરા, અમદાવાદ કે ગુજરાતમાં ટ્રસ્ટ કે ટ્રસ્ટ સંપત્તિ અંગે કેસ લડી રહ્યા હોવ, તો નીચેના પ્રખ્યાત વકીલનો સંપર્ક કરી શકો છો:

એડવોકેટ પરેશ એમ મોદી
📍 ઓફિસ નં. C/112, સુપથ-2 કોમ્પ્લેક્સ, કોહિનૂર પ્લાઝા સામે, જૂના વાડજ બસ સ્ટેન્ડ પાસે, આશ્રમ રોડ, અમદાવાદ – 380013
📞 મોબાઈલ: +91 9925002031
📠 ઓફિસ લૅન્ડલાઇન: +91-79-48001468
📧 ઇમેઇલ: advocatepmmodi@gmail.com
🌐 વેબસાઇટ: www.advocatepmmodi.in

Author Advocate Paresh M Modi
1 2 3 … 7